W dniach 16 – 23 czerwca Zespół Szkół Ogólnokształcących w Wąbrzeźnie gościł 18-osobową grupę młodzieży z partnerskiej szkoły w Alsfeld (kraj związkowy Hessen). Współpraca z Albert-Schweitzer-Schule trwa już od 30 lat i jest z pewnością jedną z najdłużej funkcjonujących wymian polsko-niemieckich w Polsce!
Tegoroczne spotkanie było realizowane w ramach programu „Zachować pamięć”, a tytuł projektu brzmiał: “Terror hitlerowski w Polsce w czasie II Wojny Światowej – Zbrodnia POmorska i Holokaust”. Młodzież zajmowała się politycznym i społecznym kontekstem powstania narodowego socjalizmu, szczególnie od momentu przejęcia władzy przez Hitlera w 1933 roku, pogłębiła swoją wiedzę dotyczącą Holokaustu i okupacji ziem polskich przez hitlerowskie Niemcy w czasie II wojny światowej oraz poznała historię odwiedzanych miejsc pamięci terroru hitlerowskiego w Polsce. W programie wymiany znajdowała się m. in. trzydniowa wycieczka do Łodzi, w trakcie której zwiedziliśmy stację Radegast, Cmentarz Żydowski i teren Getta Łódzkiego. W Centrum Dialogu im. Marka Edelmana odbyły się zajęcia o życiu w Gettcie Łódzkim oraz warsztaty nt. piramidy Allporta – mechanizmu działania wykluczeń społecznych.
Szczegółowy przebieg programu spotkania:
W czwartek wieczorem ok. godz. 22:00 na boisku LO przyjechali nasi goście ze szkoły partnerskiej w Alsfeld. Po przydzieleniu do rodzin goszczących młodzi Niemcy udali się na kolację i odpoczynek w gościnnych polskich domach.
W piątek przed południem powitaliśmy naszych przyjaciół w progach naszej ponad 100-letniej szkoły. Po wprowadzeniu w temat „Zbrodni Pomorskiej” pojechaliśmy do Łopatek Polskich. Tu odbyła się lekcja historii w miejscu pamięci w dawnej piaskowni przy pomniku poświęconym zamordowanym w 1939 r. przez hitlerowców mieszkańcom Wąbrzeźna i okolic. Młodzież zapaliła znicze i złożyła je pod pomnikiem. Potem był spacer nad jeziorem w Łopatkach. Po powrocie oprowadziliśmy naszych przyjaciół po Wąbrzeźnie i zjedliśmy obiad w restauracji „Stary Młyn”.
W sobotę rano młodzi Polacy i Niemcy udali się na wycieczkę do Torunia. Najpierw byliśmy w kolejnym miejscu pamięci – na cmentarzu Barbarka, miejscu kaźni ludności z okolic Torunia, upamiętnionym w formie cmentarza-mauzoleum. Odbyły się tu krótkie zajęcia historyczne i młodzież również zapaliła znicze. O 11:00 przejechaliśmy do centrum Torunia, gdzie przewodnik w języku niemieckim zaprezentował najciekawsze zabytki tego pięknego miasta. Po zwiedzaniu był obiad w Karczmie Spichrz, potem rejs statkiem na Wiśle, lody i czas na zakup pamiątek z Torunia, w tym oczywiście nie mogło zabraknąć słynnych toruńskich pierników. Wieczorem, od godziny 20:00 młodzi Niemcy i Polacy wzięli udział w kolejnej edycji „Nocy filmowej w LO”. W przerwie między filmami młodzież posiliła się smaczną pizzą.
Niedziela należała do młodzieży. Młodzi Polacy i Niemcy wyjeżdżali na wycieczki do Grudziądza, Gdańska, Bydgoszczy, Torunia i Malborka, odbywali wspólne spacery nad pięknymi wąbrzeskimi jeziorami, grillowali, chodzili na kręgle i na spotkania do lokali – czyli to co najważniejsze w czasie wymiany: lepiej się poznawali, spędzali wspólnie czas, rozmawiali po niemiecku i angielsku, zawiązywały się pierwsze przyjaźnie.
Poniedziałek, wtorek i środa były kulminacyjnym punktem tegorocznego spotkania – odbył się wspólny wyjazd na trzydniową wycieczkę do Łodzi. W poniedziałek zwiedziliśmy Stację Radegast – dawną stację końcową dla deportowanych Żydów z Europy Zachodniej do łódzkiego getta oraz miejsce wywozu Żydów do obozów zagłady. Dziś jest tu memoriał, miejsce pamięci poświęcone ofiarom Litzmannstadt Getto (Getta Łódzkiego). Potem pojechaliśmy na Cmentarz Żydowski, następnie zwiedziliśmy teren dawnego getta oraz objazdowo starówkę Łodzi. Wreszcie dotarliśmy do „Manufaktury”, słynnego centrum rozrywkowo-handlowego zlokalizowanego w wielkich budynkach starych fabryk łódzkich. Tam zjedliśmy smaczny obiad i kupiliśmy łódzkie pamiątki. Zakwaterowanie w schronisku szkolno-młodzieżowym o wysokim standardzie przebiegło sprawnie, obiadokolacja po aktywnym dniu smakowała wspaniale. Wieczorny spacer z przewodnikiem po łódzkiej starówce i słynnej Pietrynie (ul. Piotrkowskiej) zachwycił wszystkich bez wyjątku.
Wtorek był dniem, w którym również zajmowaliśmy się bolesną polsko-niemiecką historią. Najpierw mieliśmy zajęcia w Centrum Dialogu im. Marka Edelmana nt. Holocaustu. Po obejrzeniu filmu “Śmierć Zygielbojma” udaliśmy się na spacer w Parku Ocalałych z wielkim pomnikiem ku czci Sprawiedliwych Wśród Narodów. Po obiedzie pojechaliśmy do łódzkiego zoo i nowo otwartego orientarium.
W środę ponownie mieliśmy zajęcia w Centrum Dialogu im. Marka Edelmana. Obejrzeliśmy również film “Fotoamator” o życiu w łódzkim gettcie. Po warsztatach udaliśmy się w podróż powrotną do Wąbrzeźna. Na pożegnalnym obiedzie w restauracji „Stary Młyn” spotkaliśmy się ze Starostą Wąbrzeskim Krzysztofem Maćkiewiczem, kierownikiem oświaty Krzysztofem Buchmietem i dyrektorem LO Aleksandrem Czarneckim. Starosta Krzysztof Maćkiewicz podkreślił wagę organizowania takich spotkań dla procesu integrowania się Europy. Kierownik oświaty Krzysztof Buchmiet przekazał uczestnikom wymiany miłe upominki. Następnie podsumowaliśmy projekt w Polsce i już rozpoczęliśmy planowanie rewizyty w Alsfeld.
W czwartek rano pożegnaliśmy niemieckich przyjaciół. Już za rok w czerwcu 2023 r. uczniowie naszego liceum odwiedzą swoich kolegów z Albert-Schweitzer-Schule w Alsfeld. Za zaangażowanie w ten projekt należą się wielkie podziękowania uczniom LO i ich rodzicom, którzy ze znaną na całym świecie polską gościnnością przyjmowali u siebie młodzież z Niemiec. Za wsparcie finansowe serdecznie dziękujemy jak zawsze niezawodnej Polsko-Niemieckiej Współpracy Młodzieży. W tym roku, podobnie jak i w poprzednich latach, dotacja była szczególnie wysoka, ponieważ jury PNWM zakwalifikowało nasz projekt do dofinansowania w ramach programu „Zachować pamięć”. Program ten premiuje szczególnie wysoko projekty zajmujące się trudną polsko-niemiecką historią, Holokaustem, walką z ksenofobią i rasizmem. Dzięki temu otrzymaliśmy maksymalne możliwe do uzyskania stawki dofinansowania na każdego uczestnika projektu! Wsparcie finansowe i piękne upominki dla naszych gości otrzymaliśmy również od Starostwa Powiatowego w Wąbrzeźnie, za co serdecznie dziękujemy!
Tekst: Koodynator wymiany – Michał Stenzel
